Potrzebujesz analizy swojej sytuacji?
Skonsultuj się bezpośrednio z Kancelarią Syndyka. Znajdziemy najlepsze wyjście z długów.
Gdy firma traci płynność finansową, zarząd staje przed dylematem: "Co dalej?". Często pierwszym odruchem jest chęć "zamknięcia tego wszystkiego" (likwidacja). Inni boją się słowa na "U" (upadłość), a restrukturyzację traktują jako drogą usługę dla korporacji.
W rzeczywistości każda z tych ścieżek ma drastycznie inne skutki dla Twojego portfela prywatnego i Twojej przyszłości zawodowej. W tym artykule rozbijamy mity i pokazujemy twarde liczby.
1. Wielka Tabela Prawdy – szybkie porównanie
| Cecha | Likwidacja (Art. 276 KSH) | Upadłość (Art. 10 PU) | Restrukturyzacja (PZU) |
|---|---|---|---|
| Cel | Wykreślenie z KRS | Zaspokojenie wierzycieli i likwidacja | Ratowanie firmy i oddłużenie |
| Warunek | Spłata 100% długów | Niewypłacalność | Zagrożenie niewypłacalnością lub niewypłacalność |
| Los majątku | Sprzedaż przez likwidatora | Sprzedaż przez Syndyka (za bezcen) | Pozostaje w firmie (ochrona przed egzekucją) |
| Zarząd | Traci władzę (staje się likwidatorem) | Traci władzę (wchodzi Syndyk) | Zachowuje władzę (zarząd własny) |
| Długi | Muszą być spłacone w całości | Spłacane z majątku, reszta umarzana | Redukcja (np. o 40%) i raty |
| Ochrona Zarządu | BRAK (jeśli długi zostaną) | Tak (jeśli wniosek w terminie 30 dni) | Tak (jeśli wniosek w terminie 30 dni) |
| Koszt | Wysoki (księgowość, opłaty) | Średni (opłata sądowa + majątek) | Średni (doradca), ale zwraca się w umorzeniu |
Ile to trwa i ile kosztuje w praktyce?
Tabela powyżej pokazuje różnice „w skrócie”. Poniżej praktyczne widełki, które najczęściej decydują o wyborze (orientacyjnie – finalnie zależy od majątku, liczby wierzycieli i stanu dokumentów).
| Ścieżka | Czas (realnie) | Koszt (najczęściej) | Co boli najbardziej |
|---|---|---|---|
| Likwidacja | zwykle wiele miesięcy (często 6–12+) | koszty księgowości, ogłoszeń, obsługi, czas zarządu | nie da się „zamknąć” spółki z długami |
| Upadłość | złożenie wniosku: szybkie, ale postępowanie zwykle długie | opłaty/zaliczki + koszty obsługi, a potem „utrata kontroli” | syndyk i sprzedaż majątku, często poniżej wartości |
| Restrukturyzacja | bywa najszybszą drogą do ochrony przed egzekucją | koszt doradcy + opłaty, ale cel to redukcja długu i raty | wymaga planu i dyscypliny w płatnościach |
Co najczęściej podbija koszt i czas: * brak aktualnej listy wierzycieli (kto, ile, jakie zabezpieczenia), * chaos w księgowości (brak spójnych danych finansowych), * spory sądowe, dużo umów (leasing/najem/kontrakty), * majątek „trudny” (nieruchomości, zabezpieczenia, zastawy), * zwlekanie – gdy jest już „po terminie”, robi się drożej i ryzykowniej.
Jeśli w grę wchodzi upadłość spółki, zobacz podstawy procedury: Upadłość firmy. Jeśli chcesz wersję „krok po kroku” dla osoby prywatnej: Poradnik upadłości konsumenckiej.
Ścieżka 1: Likwidacja Spółki (Pułapka)
To najczęstszy błąd myślowy: "Mam długi, więc zlikwiduję spółkę i problem zniknie".
Fakt prawny: Nie można skutecznie zakończyć likwidacji spółki, która ma niezaspokojone zobowiązania. Likwidator (zazwyczaj były zarząd) ma obowiązek spieniężyć majątek i spłacić wszystkich wierzycieli. Jeśli pieniędzy zabraknie choćby na jedną fakturę, likwidator ma obowiązek złożyć wniosek o upadłość. Jeśli tego nie zrobi – odpowiada prywatnie za długi.
Wniosek: Likwidacja jest dla firm bogatych, które chcą zamknąć biznes. Dla dłużników to ślepa uliczka.
Ścieżka 2: Upadłość (Koniec wszystkiego)
Upadłość to "opcja atomowa". Sąd wyznacza Syndyka, który przejmuje klucze do firmy, zwalnia pracowników i sprzedaje wszystko.
Minusy: * Stygmatyzacja ("bankrut"). * Majątek sprzedawany jest szybko i tanio (często za 50% wartości). * Proces trwa latami.
Kiedy to jedyne wyjście? Gdy firma nie ma już perspektyw, klientów ani przychodów.
Ścieżka 3: Restrukturyzacja (Nowe otwarcie)
To nowoczesne podejście (oferta). Firma jest traktowana jak "chory pacjent", którego trzeba wyleczyć. Szerzej: Poradnik restrukturyzacji.
Dlaczego to się opłaca Prezesowi? 1. Kontrola: Nadal rządzisz firmą. 2. Ochrona: Z dnia na dzień znikają komornicy. 3. Matematyka: Zamiast oddawać wszystko syndykowi, proponujesz wierzycielom układ: "Oddam Wam 70% w ratach przez 5 lat. Jak upadnę, dostaniecie 10%. Co wybieracie?". Większość wybiera układ.
Szybka checklista decyzyjna (dla zarządu)
Poniżej praktyczny schemat, który pomaga podjąć decyzję bez „gdybania”.
Restrukturyzacja ma sens, jeśli:
- firma ma (lub może szybko odzyskać) marżę i klientów,
- problemem są przede wszystkim terminy płatności/egzekucje, a nie brak popytu,
- da się ułożyć realny układ (raty + ewentualna redukcja) i go wykonać,
- masz możliwość zapanowania nad dokumentami i przepływami (nawet jeśli dziś jest chaos).
Upadłość jest realnym kierunkiem, jeśli:
- firma nie ma perspektywy zarabiania (stała strata, brak zamówień),
- nie ma „z czego” wykonać układu (brak przepływów, brak finansowania),
- jedynym celem jest zamknięcie działalności i uporządkowanie spraw.
Likwidacja ma sens, jeśli:
- spółka jest wypłacalna (długi są spłacone lub zabezpieczone),
- chcesz zakończyć biznes „po dobroci”, bez postępowania niewypłacalnościowego.
Najczęstsze błędy prezesa (które robią się kosztowne)
- „Likwiduję i po sprawie” – przy długach to się kończy upadłością albo odpowiedzialnością.
- Zwlekanie z decyzją, gdy licznik 30 dni już tyka (ryzyko odpowiedzialności zarządu).
- Sprzedaż majątku „na szybko” bez planu – często pogarsza sytuację i zwiększa spory.
- Brak listy wierzycieli i zaległości publicznoprawnych – bez tego nie da się dobrze policzyć opcji.
- Gaszenie pożarów tylko rozmowami z windykacją, bez ułożenia przepływów i priorytetów płatności.
Kalkulacja ROI: Ile realnie kosztuje wyjście z długów?
Policzmy to na przykładzie spółki z długiem 1 000 000 zł.
Scenariusz Upadłości:
- Koszt prawnika: 5 000 zł.
- Utrata majątku: Maszyny warte 300 tys. zł sprzedane za 150 tys. zł.
- Bilans: Firma znika, majątek przepada, ryzyko art. 299 KSH.
Scenariusz Restrukturyzacji (PZU):
- Koszt procesu (doradca + opłaty): np. 30 000 zł.
- Umorzenie długu (np. 30%): Zyskujesz 300 000 zł.
- Reszta (700 tys.) rozłożona na 5 lat bez odsetek.
- Firma zarabia dalej.
Wynik: Inwestujesz 30 tys., zyskujesz 300 tys. (umorzenie) + dalsze życie firmy. ROI (Zwrot z inwestycji): 1000%.
FAQ – krótkie odpowiedzi
Czy restrukturyzacja wstrzymuje egzekucje/komornika?
Często tak – celem jest uzyskanie ochrony i „oddechu” na ułożenie układu, ale szczegóły zależą od trybu i stanu spraw.
Czy da się objąć restrukturyzacją ZUS i urząd skarbowy?
Zwykle tak, ale te długi mają swoją specyfikę (terminy, dokumenty, zasady głosowania), więc wymagają dobrego przygotowania.
Co z leasingiem i umowami kluczowymi?
To jeden z najczęstszych punktów zapalnych. W praktyce liczy się, czy umowa została już wypowiedziana i jak ustawisz przepływy, żeby firma mogła dalej działać.
Czy upadłość „zamyka temat” dla zarządu?
Upadłość może być ochroną, ale tylko jeśli jest złożona we właściwym czasie i jest dobrze przygotowana. Zwlekanie zwykle zwiększa ryzyko odpowiedzialności.
Podsumowanie: Co wybrać?
Jeśli Twoja firma ma jeszcze "puls" (klientów, przychody), restrukturyzacja jest jedynym racjonalnym wyborem ekonomicznym. Upadłość to ostateczność, a likwidacja przy długach to prawna niemożliwość.
