Upadłość konsumencka a praca za granicą. Czy syndyk zajmie pensję w Euro?

Potrzebujesz analizy swojej sytuacji?

Skonsultuj się bezpośrednio z Kancelarią Syndyka. Znajdziemy najlepsze wyjście z długów.

Emigracja zarobkowa to dla wielu Polaków sposób na spłatę długów. Wyższe zarobki w Euro, Funtach czy Koronach dają nadzieję. Jednak polskie długi nie znikają po przekroczeniu granicy na Odrze. Przeciwnie – dzięki procedurom takim jak Europejski Nakaz Zapłaty (ENZ), polski komornik może skutecznie ścigać dłużnika w Berlinie, Amsterdamie czy Oslo.

Czy rozwiązaniem jest upadłość konsumencka w Polsce? Tak. To często jedyna droga, by legalnie pozbyć się długów, mieszkając i pracując za granicą. W tym artykule wyjaśniamy, jak to zrobić zdalnie i ile pieniędzy syndyk musi Ci zostawić na życie.

Spis treści

Ucieczka przed długami? Dlaczego to nie działa (ENZ)
Gdzie ogłosić upadłość? Zasada COMI (Centrum Życiowe)
Ile zabierze syndyk? Kwoty wolne w Niemczech i Holandii (Tabela)
Zdalna rozprawa – czy muszę przyjeżdżać do Polski?
Konto walutowe i kursy walut – pułapki
FAQ dla Emigranta

1. Ucieczka przed długami? Dlaczego to nie działa (ENZ)

Wielu dłużników myśli: "Wyjadę do Niemiec, tam mnie polski komornik nie znajdzie". To błąd. Wierzyciele (banki, fundusze sekurytyzacyjne) masowo korzystają z Europejskiego Nakazu Zapłaty (ENZ). * To procedura, która pozwala polskiemu sądowi wydać wyrok, który jest automatycznie wykonalny w całej Unii Europejskiej. * Polski komornik przekazuje sprawę do swojego odpowiednika np. w Niemczech (Gerichtsvollzieher). * Niemiecki komornik zajmuje Twoją pensję w Euro, doliczając do tego ogromne koszty egzekucji zagranicznej.

Dlatego upadłość konsumencka jest lepszym rozwiązaniem – zatrzymuje egzekucję transgraniczną.

2. Gdzie ogłosić upadłość? Zasada COMI

Zgodnie z prawem UE, wniosek o upadłość składasz w kraju swojego Głównego Ośrodka Podstawowej Działalności (COMI - Centre of Main Interest).

Sytuacja	Gdzie składać wniosek?
Emigracja stała: Mieszkasz w Niemczech z całą rodziną, dzieci chodzą tam do szkoły, nie masz majątku w Polsce.	Niemcy (tzw. Privatinsolvenz).
Emigracja zarobkowa: Pracujesz za granicą, ale żona/mąż i dzieci są w Polsce. Wracasz do kraju regularnie. Masz w Polsce mieszkanie.	Polska (Możesz ogłosić upadłość przed polskim sądem!).
Stan przejściowy: Wyjechałeś niedawno (np. miesiąc temu), by zarobić na spłatę.	Polska (COMI nie zmienia się z dnia na dzień).

Wniosek: Jeśli Twoje serce i rodzina są w Polsce, możesz oddłużyć się w polskim sądzie, nawet zarabiając w Euro.

3. Ile zabierze syndyk? Kwoty wolne w Niemczech i Holandii

To najważniejszy punkt. Polskie prawo mówi, że wolna od zajęcia jest kwota minimalna (ok. 3200 zł netto). W Niemczech czy Holandii za 3200 zł (ok. 750 EUR) nie da się przeżyć.

Co robić? Wnosimy do sędziego-komisarza o ustalenie indywidualnej kwoty wolnej od zajęcia, dostosowanej do kosztów życia w Twoim kraju pobytu. Sędziowie zazwyczaj posiłkują się lokalnymi przepisami o kwotach wolnych (np. niemiecką tabelą Pfändungstabelle).

Przykładowe kwoty wolne (Szacunkowe 2025):

Kraj	Kwota wolna (Singiel)	Kwota wolna (z żoną i 1 dzieckiem)
Polska	ok. 3 200 PLN	ok. 3 200 PLN (słaba ochrona rodziny)
Niemcy	ok. 1 490 EUR	ok. 2 100 EUR +
Holandia	Beslagvrije voet (95% minimum socjalnego)	Wyliczana indywidualnie (wysoka)
UK (poza UE)	Ustalana indywidualnie przez syndyka (ang. Official Receiver)	Zależna od kosztów życia („Reasonable expenses”)

Strategia: Musisz przedstawić syndykowi rachunki: za wynajem mieszkania (Mietvertrag), dojazdy do pracy, ubezpieczenie zdrowotne. Na tej podstawie sędzia ustali: "Zarabiasz 2000 EUR, zostawiamy Ci 1500 EUR na życie, a 500 EUR oddajesz syndykowi".

4. Zdalna rozprawa – czy muszę przyjeżdżać do Polski?

W 2025 roku polskie sądy są w pełni cyfrowe. * Rozprawa online: Jeśli sędzia chce Cię przesłuchać, wysyła link do MS Teams / Jitsi. Łączysz się ze swojego mieszkania za granicą. Potrzebujesz tylko telefonu z kamerą. * Posiedzenie niejawne: W większości spraw sędzia w ogóle nie wyznacza rozprawy. Wydaje postanowienie na podstawie papierów ("zaocznie").

Nie musisz brać urlopu i kupować biletów lotniczych, by ogłosić upadłość.

5. Konto walutowe i kursy walut – pułapki

Jeśli zarabiasz w Euro, a syndyk prowadzi konto w Złotówkach (PLN), pojawia się problem przewalutowania (spread). Banki potrafią zabierać 5-10% na kursie wymiany.

Rada: Uzgodnij z syndykiem, że będziesz wpłacał mu równowartość w PLN (wymieniając walutę samodzielnie w kantorze internetowym po dobrym kursie) lub poproś syndyka, by założył subkonto walutowe dla masy upadłości (niektórzy syndycy to robią).

6. FAQ dla Emigranta

Czy upadłość w Polsce czyści długi w Niemczech?

Tak, jeśli zgłosisz je we wniosku! Upadłość ogłoszona w UE (z wyjątkiem Danii) jest automatycznie uznawana w innych krajach członkowskich. Twoje niemieckie mandaty czy pożyczki też mogą zostać umorzone.

Czy stracę auto na zagranicznych blachach?

Tak. Samochód jest Twoją własnością, niezależnie od tego, gdzie jest zarejestrowany. Wchodzi do masy upadłości. Syndyk może zlecić jego sprzedaż w Polsce (musisz go sprowadzić) lub próbować sprzedać go za granicą (trudniejsze).

Czy mogę wyjechać za granicę PO ogłoszeniu upadłości?

Tak. Upadłość nie jest więzieniem. Możesz wyjechać do pracy w trakcie trwania postępowania. Musisz tylko informować syndyka o nowym adresie i przesyłać paski z wypłaty (Lohnabrechnung).